Czy kawa podnosi poziom cholesterolu? Czy sposób jej parzenia ma znaczenie? A może to kolejny kawowy mit? Naukowcy nie mają wątpliwości: sposób, w jaki parzymy kawę, może realnie wpływać na poziom cholesterolu we krwi – zwłaszcza frakcji LDL. I choć sama kawa cholesterolu nie zawiera, zawiera za to substancje, które w nadmiarze mogą działać niekorzystnie. Sprawdź, jak pić kawę, by cieszyć się jej smakiem bez ryzyka dla zdrowia serca.
Co dokładnie wpływa na cholesterol w kawie?
Główne podejrzenia padają na diterpeny – kafestol i kahweol – naturalne związki obecne w olejkach kawowych. To właśnie one są odpowiedzialne za podnoszenie poziomu cholesterolu LDL („złego” cholesterolu), a ich stężenie w naparze zależy od tego, jak parzymy kawę.
W skrócie: Im mniej filtrów, tym więcej diterpenów trafia do filiżanki.
Espresso, French press czy filtrowana? Porównanie metod parzenia
Zastanawiasz się, czy sposób parzenia kawy ma realny wpływ na Twoje zdrowie? Okazuje się, że tak i to całkiem spory. To, czy wybierzesz espresso, kawę z French pressa czy klasyczną przelewową, może decydować o tym, ile substancji podnoszących cholesterol trafi do Twojej filiżanki.
Kawa niefiltrowana: espresso, French press, turecka
Badania naukowe pokazują, że kawa parzona bez filtra np. espresso, po turecku czy w zaparzaczu typu French press zawiera znacznie wyższe ilości kafestolu i kahweolu. W praktyce oznacza to większy wpływ na wzrost poziomu cholesterolu we krwi.
Badanie opublikowane w British Medical Journal wykazało, że osoby pijące espresso i kawę z zaparzacza miały wyższy poziom cholesterolu całkowitego i LDL niż osoby pijące kawę filtrowaną.
Z kolei naukowcy z Royal College of Surgeons w Dublinie zauważyli, że regularne spożycie espresso istotnie wpływa na wzrost LDL, zwłaszcza u osób pijących więcej niż 3 filiżanki dziennie.
Kawa filtrowana: przelewowa, drip, ekspres z filtrem papierowym
Kawa parzona przez filtr papierowy, jak w ekspresie przelewowym czy metodą drip, zawiera znacznie mniej diterpenów – filtr papierowy skutecznie je zatrzymuje.
Według danych kawa filtrowana zawiera nawet 30 razy mniej kafestolu i kahweolu niż kawa niefiltrowana.
Efekt? Minimalny wpływ na cholesterol i bezpieczne spożywanie nawet 3-5 filiżanek dziennie.
Czy kawa rozpuszczalna i bezkofeinowa też wpływa na cholesterol?
Kawa rozpuszczalna zawiera śladowe ilości diterpenów, więc jest uznawana za neutralną pod względem wpływu na cholesterol.
Kawa bezkofeinowa? Dobra wiadomość – badania pokazują, że nie wpływa na lipidogram, więc jest bezpieczna nawet przy podwyższonym cholesterolu.
Ile filiżanek kawy dziennie to „za dużo”?
Przeprowadzono meta-analizę 12 badań klinicznych, z której wynika, że przy spożywaniu więcej niż 3 filiżanek kawy niefiltrowanej dziennie wzrasta poziom cholesterolu całkowitego, LDL oraz trójglicerydów.
Zalecenia?
Jeśli lubisz espresso– nie przekraczaj 2 filiżanek dziennie.
Jeśli parzysz przelew – możesz sobie pozwolić na 3-5 filiżanek bez obaw.
Kawa i zdrowie – czy musisz z niej rezygnować?
Absolutnie nie! Kawa to coś więcej niż tylko kofeina – zawiera polifenole, antyoksydanty i składniki przeciwzapalne, które mogą chronić układ sercowo-naczyniowy, a nawet zmniejszać ryzyko cukrzycy typu 2. Kluczem jest sposób parzenia i ilość filiżanek dziennie.
Wskazówki: jak parzyć kawę, by nie podnosić cholesterolu?
- Wybieraj kawę filtrowaną – ekspres przelewowy, drip lub chemex.
- Używaj filtrów papierowych – lepsze niż metalowe sitka.
- Ogranicz espresso i French press do 1-2 filiżanek dziennie.
- Nie dodawaj tłustego mleka i słodkich syropów – mogą dodatkowo obciążać układ krążenia.
- Jeśli masz podwyższony cholesterol – rozważ kawę bezkofeinową lub rozpuszczalną.
Źródła:
- H-C. Chang, O. N. Nfor, C-C. Ho, Changes in High-Density Lipoprotein Cholesterol Levels in Relation to Coffee Consumption Among Taiwanese Adults, „Journal of Multidisciplinary Healthcare”, nr 2 (13) 2020, s. 1427-1432, [online] doi: 10.2147/JMDH. S276395, [dostęp:] 3.02.2022.
- C. Condon, A. Rai, C. Tse, 34 High intake of coffee positively correlated with total and LDL cholesterol in healthy young adults, „BMJ”, nr 104 2018, [online] http: //dx.doi.org/10.1136/heartjnl-2018-ICS. 34, [dostęp:] 3.02.2022.
- K. Rope, What You Need to Know About Coffee and Cholesterol, „webmd.com” https://www.webmd.com/cholesterol-management/coffee-cholesterol-connection,
- Jee S.H. et al. (2001) Coffee consumption and serum lipids: a meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Am J Epidemiol, 153:353-362.
- Rebello S.A. and van Dam R.M. (2013) Coffee Consumption and Cardiovascular Health: Getting to the Heart of the Matter. Curr Cardiol Reps, 15:403.
- Je Y., Giovannucci E.: Coffee consumption and total mortality: a meta-analysis of twenty prospective cohort studies, British Journal of Nutrition.